Kruimelpad
Elk verdriet verdient een lied
Op moeilijke momenten is muziek onze beste vriend. Maar hoe voelt het als een lied echt helemaal voor jou gemaakt is? Kleinnood componeerde een lied op maat voor Manon Marquet (23). ‘Alleen ik snap het volledig.’
Kleinnood is het project van Femke Bauwens (47) en Manon Misonne (26). Ze maken liederen op maat die iets vertellen over het leven, op vraag van mensen met een bijzonder verhaal. Wij mochten meekijken hoe zo’n lied ontstaat.
Het verhaal
Manon Marquet: ‘Vijf jaar geleden werd ik aangereden op mijn brommer. Mijn leven hing aan een zijden draadje. Toen ik uit mijn coma ontwaakte, was ik verlamd aan mijn linkerkant en kon ik niet meer praten.'
'Een lange revalidatie volgde. Psychologisch was het enorm zwaar. Zou ik nog kunnen studeren? Zou ik nog een normaal leven kunnen uitbouwen? Ik ben toen veel kwijtgeraakt.’
Kleinnood: ‘Alles begint bij het verhaal van de persoon die een lied aanvraagt, de liedvrager. We maken liederen voor mensen die een verlies of een moedig verdriet dragen.'
'We willen ook uitbreiden naar andere bijzondere momenten zoals een geboorte. Maar het verhaal moet ons raken en diepgang hebben. Geen grappige liedjes op trouwfeesten dus.’

De ontmoeting
Kleinnood: ‘Krijgen we een vraag die bij ons past, dan gaan we bij de liedvrager op bezoek.* De warme ontvangst verrast ons elke keer. Mensen kijken uit naar onze komst.’
Manon: ‘Ik kamp nog altijd met een zwakkere linkerkant. Ik vind het belangrijk dat mensen beseffen hoe het is om daarmee te leven. Daarom maak ik er geen geheim van.'
'Zo was ik te zien in het tv-programma Taboe van Philippe Geubels, waarin hij speelde met de taboes over humor. Hij maakte grappen over mensen met wie je niet hoort te lachen. Ik heb mijn verhaal al regelmatig verteld, maar het gesprek met Kleinnood was anders.’
Kleinnood: ‘Wij luisteren en geven de mensen de ruimte om te praten. Hun verhaal krijgt een plekje, heel concreet in een lied. Wat willen ze ermee vertellen? Hoe moet het klinken? Dit soort vragen haalt emoties naar boven.’
Manon: ‘Het ging echt in de diepte, ik kon mijn gevoelens op een andere manier benaderen. Achteraf dacht ik: zo heb ik het nog nooit bekeken.’
Kleinnood: ‘In de auto terug naar huis is er veel stilte. We laten het verhaal een tijdje bezinken.’

Het lied
Manon: ‘Ik had al teksten gemaakt op bestaande melodieën. Maar mijn eigen verhaal kreeg ik nooit goed geschreven. Ik wilde een mood booster, een lied dat zegt: stop met treuren en kijk waar je nu staat.'
'Want ik sta ondertussen veel verder dan de dokters hadden verwacht. Bij Taboe ontdekte ik hoe belangrijk humor is, dus dat mocht er ook in. Samen met een stevige bas om erop te dansen.’
Kleinnood: ‘De functie van het lied kan verschillen. Manon wilde een oppepper, anderen willen rouw verwerken, het leven vieren of mensen bedanken. Hetzelfde geldt voor de tekst. De ene liedvrager verkiest een letterlijke tekst, de andere laat het over aan onze poëzie.’
Manon: ‘Femke en Manon hebben mijn verhaal goed gevat, ze vonden de juiste woorden.’
Kleinnood: ‘Een eerste versie opsturen is spannend. De liedvrager heeft een ei bij ons gedropt en op dat moment geven we ons eigen ei terug. Want er zit ontegensprekelijk iets van ons in.’

Manon: ‘Ik was heel benieuwd wat ze ervan gemaakt hadden. De melodie was perfect wat ik nodig had en het refrein bleef nog dagen in mijn hoofd hangen. Het voelde goed aan.'
'Ik wilde zelf een rol in het lied, maar zingen zat er niet meer in. Vroeger kon ik goed zingen, ik volgde een musicalopleiding. Door het ongeval is mijn stem veranderd. Ik zing nu zo vals als een kat. Dat is mijn allergrootste verdriet.’
Kleinnood: ‘Manon speelt djembé in het lied.’
Manon: ‘Die djembé zorgt voor een goeie beat, maar klonk de eerste keer te luid. Dat moest opnieuw.’
Kleinnood: ‘Een eerste versie bevat nog fouten. Maar zo weet de liedvrager waar het naartoe gaat. Samen komen we tot een mooi resultaat.’
Manon: 'Er veranderden nog een paar dingetjes, tot het goed zat. Ik ben een moeilijke klant.’
Kleinnood: ‘Nee hoor, het lied moet gewoon volledig kloppen.’

De opvoering
Kleinnood: ‘Het definitieve lied spelen we tijdens een livemoment*, meestal bij de liedvrager thuis. Het is een feestelijke bijeenkomst die voelt als een zingevend ritueel.'
'We geven het lied ook af, opgenomen in één take. Het lied mag een beetje onaf zijn, zoals het leven zelf. Als je het te veel mixt, verdwijnt de authenticiteit.’
Manon: ‘Het voelt bijzonder dat dit helemaal mijn eigen lied is. Ik ken de tekst vanbuiten, ik snap het volledig. Als ik het meezing, weet ik dat het over mij gaat. Dat is niet te vergelijken met een gewoon liedje meezingen.’
Kleinnood: ‘Muziek is zo krachtig, we hebben er allemaal een connectie mee.’
Manon: ‘Mijn verhaal deel ik met iedereen, maar dit lied wil ik niet op een festivalweide horen. Het is voor mij alleen, om me op te beuren als ik verdrietig ben.’
Het filmpje bovenaan dit artikel werd gemaakt door Manon Marquet als onderdeel van haar opleiding Toegepaste Audiovisuele Communicatie.
* Tijdens de coronacrisis volgt Kleinnood strikt de coronaregels op. Ontmoetingen en livemomenten vinden meestal niet fysiek plaats.