Hoe is het om te leven met hoogbegaafdheid?
Hoogbegaafden? Dat zijn genieën. En het leven ligt aan hun voeten. Dat denken we toch. Gitte Segers is hoogbegaafd en nuanceert.
Gitte heeft een wakkere blik. Ze geniet van een diepgaande discussie en is graag kritisch. ‘Ik ben hoogbegaafd en een deel daarvan vind ik leuk, zeker’, begint ze. Maar of het iets is om jaloers op te zijn? Het antwoord is niet zwart-wit. ‘Wie hoogbegaafd is, is snel van begrip en zet grote stappen vooruit in een denkproces. Dat is een voordeel. Maar doordat je zoveel interesses hebt, maak je plannen voor tien levens. Je moet keuzes maken - en loslaten. Dat vind ik vaak jammer.’
Een buitenbeentje
Gitte kwam er pas na haar studies achter dat ze hoogbegaafd is. Ze voelde wel altijd al dat ze anders was. ‘De populaire tienerthema’s, zoals muziek en sport, interesseerden me niet. Als ik een redenering stap voor stap wilde overbrengen, leek ik voor de ander gekke sprongen te maken. En wat voor mij een boeiend gesprek leek, was voor de ander te intens. Daardoor voelde ik me vaak een buitenbeentje.’
Toch heeft Gitte geen passie voor wiskunde en is ze geen prof of specialist. ‘Dat ik hoogbegaafd zou zijn, kwam dus niet in me op. Toen een vriendin het suggereerde, schrok ik me een hoedje.’ Maar Gitte liet zich testen en de vriendin kreeg gelijk.
‘Hoogbegaafd zijn is maar één laagje van mijn persoonlijkheid’
Geen koetjes en kalfjes
Haar hoogbegaafdheid komt uiteraard in het dagelijkse leven naar boven. ‘Persoonlijk vind ik het vermoeiend om over koetjes en kalfjes te praten’, zegt Gitte. ‘Bij de kapper heb ik steevast een boek bij me.’ Ze duikt ook graag in de diepte. ‘Vragen mijn dochters me wat sneeuw is, dan gaan we op onderzoek. We zoeken uit waarom sneeuw ontstaat, welke types er zijn, we bekijken filmpjes van hoe de sneeuw zich vormt.’
En als ze bij vrienden is, heeft ze het graag over moeilijkere thema’s, zoals topics uit de psychologie, uitdagingen binnen onze samenleving of de grote levensvragen. ‘Terwijl anderen gewoon wat willen bijpraten’, lacht ze.
Hoogbegaafd? Wees mild voor jezelf
Toch is het geen eigenschap waar Gitte mee uitpakt. ‘Als ik vertel dat ik als psychologe werk, zijn mensen al op hun hoede. Stel dat ik ook nog eens vermeld dat ik hoogbegaafd ben, dan lopen ze misschien gillend weg.’
Gitte wil niet dat mensen haar mijden, want ook zij heeft nood aan verbondenheid. Precies om die reden komen veel hoogbegaafden er niet mee naar buiten en proberen ze zich, ten koste van zichzelf, te voegen naar de norm. Daarom vindt Gitte het fijn om af en toe naar bijeenkomsten met andere hoogbegaafden te gaan. Een vereniging als Mensa organiseert regelmatig meetings. ‘Daar is het aangenaam om mijn denken de vrije loop te mogen laten, om een sprintje te trekken met de andere aanwezigen.’
Een advies voor andere hoogbegaafden? ‘Het is maar één van vele laagjes van je persoonlijkheid. Zie het als een verrijking. En wees mild voor de moeilijke kanten, zoals het vreemd gevonden worden, de keuzestress en het perfectionisme.’