Kriebels in je buik
Plots heb je een buik vol kriebels. Uit verliefdheid, van de zenuwen, in de achtbaan … Vanwaar komt dat fladderend gevoel? Wij gingen te rade bij gedragsneuroloog Peter Paul De Deyn.
Peter Paul De Deyn: ‘Dat rare gevoel in je buik, misschien ook een bonzend hart of een krop in de keel, zijn signalen die je in je hoofd waarneemt. Als er iets gebeurt waarvan we ondersteboven zijn — positief of negatief — gaat ons lichaam in vecht-vluchtmodus. Dat proces wordt aangestuurd door het deel van ons zenuwstelsel dat reflexmatig handelt: ons onbewust zenuwstelsel.’
Het spijsverteringssysteem krijgt minder bloedtoevoer, waardoor je vlinders in je buik waarneemt
Zo ontstaan kriebels
‘Concreet. Als er gevochten of gevlucht moet worden, stuurt dat onbewust zenuwstelsel meer bloed naar organen die het nodig hebben. Dat zijn vooral ons hart en onze longen, die moeten in vecht-vluchtsituaties immers presteren en kunnen daarbij alle extra munitie gebruiken. Er wordt dan even minder ingezet op organen die in dit vecht-vluchtproces van minder belang zijn.'
'Het spijsverteringssysteem bijvoorbeeld krijgt zo minder bloedtoevoer dan normaal, wat ervoor zorgt dat je vlinders in je buik waarneemt. Je verbeeldt je de kriebels eigenlijk een beetje, maar er gaat wel een echt fysiologisch proces aan vooraf.’
Neuro-wat?
‘Belangrijke spelers bij kriebels zijn ook de zogenaamde neurotransmitters. Simpel uitgelegd: dat zijn stofjes die ervoor zorgen dat alles in ons lichaam goed met elkaar kan communiceren. Die neurotransmitters zorgen dus voor een goede verbinding tussen de hersenen, het zenuwstelsel en de organen.'
'Mensen die een moeilijke periode doormaken, die niet meer echt geraakt worden door de dingen des levens en nergens meer kriebels voor voelen, hebben vaak een verstoorde werking van de neurotransmitters.’
Bijsturen kan
‘Stel dat ik voor een klif sta, dan gaat in eerste instantie mijn onbewust zenuwstelsel tekeer en word ik overspoeld door kriebels in mijn buik. Pas nadien zeg ik tegen mezelf: ik ga niet vallen en breng mezelf in veiligheid. Dat kan ik omdat deze keer mijn bewust zenuwstelsel aan het werk is dat de situatie intussen heeft geanalyseerd en bijstuurt. Daar heeft het even tijd voor nodig.'
'Naast helder denken met je bewust zenuwstelsel kunnen ook meditatie, mindfulness en yoga helpen om kriebels te bedaren. Zo breng je rust in je hoofd en zorg je voor een normale bloedtoevoer naar alle organen.’
Kriebels zijn een vorm van verhevenheid
Geniet met mate
‘Volgens mij ervaart elk mens van tijd tot tijd kriebels. Dat kan haast niet anders, want zo werkt het fysiologische systeem. En kriebels hebben ook wel degelijk een functie. Ze waarschuwen je bijvoorbeeld voor een gevaarlijke situatie zodat je je kunt verdedigen, ze laten je merken dat je op het juiste pad zit en maken je bewust van opportuniteiten.'
'Wat een gezonde portie kriebels is? Zolang de kriebels als een signaal binnenkomen, je ze nog min of meer naar je hand kunt zetten en ze niet je hele zijn overnemen, lijkt me dat normaal.’
‘Gelukkig maar dat er kriebels zijn: het is een soort van verhevenheid, een bijzondere ervaring waarin je terechtkomt. Ze kunnen je ook op elk moment overvallen, kennen geen leeftijd en laten zich niet voorspellen. Zelfs in je dromen kunnen ze opduiken.’