Zo word je een luisterend oor voor iemand die het moeilijk heeft

Saskia Aerts: ‘Het is een goed idee om een gesprek te beginnen met signalen die je zelf hebt opgevangen. Heb je gezien dat iemand de laatste tijd heel erg moe is of veel minder buitenkomt? Dan kun je je gesprek als volgt starten: Ik heb gemerkt dat je de laatste tijd heel moe bent. Hoe gaat het met je?’ 

‘Op deze manier val je niet meteen met de deur in huis, wat mensen kan afschrikken. Je toont dat je interesse hebt in hem of haar en dat je bezorgd bent.'

'Door een open vraag te stellen, zal je ook merken of je gesprekspartner erover wil praten. Bovendien start je met iets concreets, je blijft dus niet vaag.’ 

‘Heel wat mensen willen zo snel mogelijk oplossingen bieden. Zoek een hobby om meer onder de mensen te komen, is een klassiek voorbeeld. Voor jou klinkt dat als een goed voorstel, maar misschien is de persoon die tegenover je zit er helemaal niet klaar voor. Of heeft hij het al geprobeerd zonder succes.’ 

‘Mensen zitten in zo’n situatie meestal niet te wachten op concrete oplossingen. Ze willen hun verhaal kunnen doen. Neem voldoende tijd om rustig te luisteren en toon begrip. Zo kun je hen een positieve ervaring geven met het praten over hun problemen. Dat maakt het gemakkelijker om er ook met anderen over te spreken.’

‘Neem actief deel aan het gesprek. Vat af en toe samen wat er gezegd is en stel regelmatig een vraag. Je denkt misschien dat je gesprek daardoor heel stroef zal verlopen, maar dat is niet zo.'

'Door te herhalen wat iemand gezegd heeft, geef je aan dat je het gehoord hebt en dat je het wilt begrijpen. Zo toon je dat je er voor die persoon wil zijn en zal die zich erkend voelen. Dat is ook waar mensen die hun verhaal vertellen het meest naar op zoek zijn: begrip en een luisterend oor.’ 

‘Je geeft het best zelf geen medisch advies. Een bepaalde therapie of medicatie aanraden kan gevaarlijker zijn dan je denkt. Deze medicatie moet heel goed opgevolgd worden en laat je beter in professionele handen.’

‘Als je professionele hulp wil aanraden, stel dan een gesprek met de huisarts voor. Dat is een laagdrempelige eerste stap. Het is immers niet eenvoudig om je weg te vinden in de geestelijke gezondheidszorg. De arts heeft het beste zicht op wat er in de regio aangeboden wordt.’ 

‘Als je je gesprek afrondt, sta dan even stil bij hoe je gesprekspartner het gesprek ervaren heeft. Was het wat hij of zij ervan verwacht had? Op die manier kun je inschatten welke impact je gesprek gehad heeft. Daarna kun je samen overlopen wat eventuele volgende stappen zijn. Ga je naar de huisarts? Hoe zou je dat gesprek aanpakken? Dat maakt het concreet.’ 

‘Ten slotte is het ook belangrijk om te proberen positief te eindigen. Wat ga je vandaag nog allemaal doen, kun je bijvoorbeeld vragen. De persoon met wie je sprak bedanken voor het vertrouwen is ook een goede manier om met een positieve noot af te sluiten.’