Als je kind je mishandelt
Wat doe je als je kind zijn agressie niet de baas is en je fysiek aanvalt? Mama Hilde heeft het lang verdragen, want je kind zie je graag en zet je niet op straat. Toch neemt ze nu een drastische beslissing. Ze schakelt jeugdzorg in. ‘Ik moet nu ingrijpen, want ik wil dat mijn kind gelukkig wordt.’
Hilde: ‘Al veel eerder werd ik met agressie geconfronteerd. In de relatie met de vader, intussen mijn ex-partner, stak geweld snel de kop op. Hij was zeer dominant, zijn wil was wet. Voortdurend vernederde hij mij. Ik was dom. Als je dat telkens opnieuw hoort, begin je te twijfelen aan jezelf. Ik had al een laag zelfbeeld. Op school stootte ik op leerproblemen. Ik kampte met complexen en probeerde die met eten te vergeten. Daardoor was ik vrij zwaar. Ter compensatie probeerde ik voor iedereen goed te doen.’
‘Onder invloed van alcohol gebruikte mijn partner ook fysiek geweld. Dan greep hij naar mijn keel, duwde mij overal tegenaan. Mijn kinderen hebben dat gezien. Ik ben verschillende keren bij hem weggegaan. Maar met zijn charmes kon hij mij overtuigen om terug te keren.’
'Mijn oudste zoon vertelde mij dat hij liever wilde sterven dan leven'
Liever sterven
‘Samen hebben wij twee zonen die nu 12 en 14 zijn. Beiden hebben een autismespectrumstoornis. Dat maakt het voor hen al moeilijk in onze samenleving. Dat ze bovendien vaak geweld in het gezin hebben ervaren, doet bij mijn oudste zoon nu ook soms de stoppen doorslaan. Bij verbouwingen aan ons huis dwong mijn ex-partner de kinderen, die toen nog zeer jong waren, om mee te werken. Ze moesten bijvoorbeeld zware zakken dragen. Deden ze dat niet, dan gebruikte hij geweld. Dat gebeurde als ik er niet was. Ik volgde een opleiding om mij te herscholen. Ik bereidde mij voor om toch voorgoed uit die verstikkende relatie te ontsnappen.’
‘De kinderen waren angstig en durfden mij onder druk van hun vader niets te zeggen. Mijn oudste zoon vertelde mij plots wel dat hij liever wilde sterven dan leven. Ik versteende. Enorme schuldgevoelens overvielen mij. Omdat ik ervoor had gekozen om weer samen te zijn met hun vader, maakte ik mijn kinderen enorm ongelukkig. Ik ben sneller dan gepland weggegaan.’
Keel dichtknijpen
‘Ik woon nu alleen met de kinderen. Maar mijn zoon kopieert het gewelddadige gedrag van zijn vader. Af en toe vraag ik mijn kinderen om kleine taakjes te doen zoals de vaatwasser leeg maken of naar de bakker gaan. Dat is voor hun leeftijd toch niet onoverkomelijk. Maar dat associeert mijn zoon enerzijds met het verplicht meehelpen aan de zware verbouwingswerken met zijn vader. Anderzijds verstoort het zijn dagschema waar kinderen met autisme nood aan hebben.’
‘Het komt voor dat hij arrogant reageert op mijn vraag. Ik leg hem dan kalm uit waarom ik zijn hulp verwacht. Ik bind niet in en dat kan zijn agressie uitlokken. Dan grijpt hij naar mijn keel zoals zijn vader dat deed. Ik voel het leven uit mijn lichaam wegglijden. Maar hij laat altijd net op tijd los. Dan hap ik naar adem.’
Politie bellen
‘Het is voortdurend op eieren lopen. Als ik een andere mening heb dan hem of iets zeg dat hij niet wil horen, kan hij ontploffen. Ik heb dat heel lang verdragen. Tot ik hem erop wees dat ook mama’s de politie kunnen bellen. Ik geef mijn kinderen oneindig veel kansen. En ik ben ontzettend fier op hen. Als ze ’s avonds van school thuiskomen, zijn ze alleen omdat ik nog aan het werk ben. Ze doen dat heel goed. Maar toen de oudste mij weer eens bij de keel nam, besefte ik dat ik de politie moest bellen. Om hem te laten zien dat ik het meende. En om het geweld te proberen stoppen. Die interventie heeft wel een impact gehad. Tijdelijk.'
Gefaald als moeder
‘Weken nadat ik de politie had ingeschakeld, nam Family Justice Center (FJC) contact op. Dat is een expertisecentrum dat betrokkenen van intrafamiliaal geweld ondersteunt. Ze vroegen mij hoe het met mij ging. Hoe ik mij voelde nadat ik mijn kind had aangegeven bij de politie. Dat maakte veel emoties los. Want je kind aangeven, is het moeilijkste wat een moeder moet doen. Je hebt al heel veel verdragen vooraleer je die stap zet. Je voelt je gefaald als moeder … De medewerker van FJC zei me dat het enorm moedig was wat ik gedaan had. Dat er meer moeders dat zouden moeten doen. Ik ben hard beginnen te wenen.’
Al drie keer geroepen
‘Als zich zoiets voordoet, gaat FJC op zoek naar onderliggende redenen. In eerste instantie nemen ze de achtergrond van de ouders onder de loep. De papa heeft een strafblad en is gekend voor drugs, alcohol en geweld. Het verband was snel gelegd. Er volgden gesprekken met mij, met mijn kinderen en met mijn ex-partner. Apart en ook samen. Mijn zoon voelde zich daar wel begrepen. Het was voor hem een waardevol contact.’
‘Maar het geweld is niet gestopt. Er zit wel veel meer tijd tussen de uitspattingen. Vroeger gebeurde het maandelijks. Nu kunnen er verschillende maanden overgaan voor het opnieuw gebeurt. De laatste keer dat mijn zoon naar mij uithaalde, heb ik de politie niet geroepen. Omdat ik het al drie keer deed, zouden ze hem nu meenemen. Misschien heeft dat effect op zijn agressie. Mijn kind laten wegvoeren door de politie is voor mij een brug te ver.’
Taxi papa
‘Ik ben altijd blijven zoeken naar oplossingen. Want het welzijn van mijn kinderen komt op de eerste plaats. Ik zocht scholen en zelfs een jeugdbeweging op hun maat, maar die waren niet in de buurt. Altijd stond mijn papa, die intussen is overleden, klaar om de kinderen ernaartoe te brengen. Een tweetal jaar geleden keek ik voor mijn oudste zoon uit naar professionele hulp. Maar ik botste op wachtlijsten. Sinds een jaar is hij in therapie, maar dat volstaat niet. We moeten verder gaan.’
'Je kind aangeven, is het moeilijkste wat een moeder moet doen'
‘Ik schakel nu jeugdzorg in voor een intensieve begeleiding. En ik heb dat ook met mijn zoon besproken. Mijn besluit staat vast en dat weet hij. Hij kan zich vrijwillig door jeugdzorg laten begeleiden. Misschien volgt er wel een opname, maar dan blijf ik als mama inspraak hebben in zijn zorg. Als hij zich verzet, schakel ik het gerecht in voor een gedwongen opname. Dan sta ik als mama op de achtergrond. Hij kiest voor de eerste optie omdat hij voelt dat ik doorzet. Hij houdt zich nu gedeisd. Wellicht hoopt hij dat ik van mijn plan afzie. Maar daar is geen sprake van.’
Uit liefde
‘Mijn zoon zegt soms dat ik de sterkste persoon ben voor hem. Dat vind ik een bijzonder mooi compliment. Ik zie hem heel graag. Ik kies uit liefde voor jeugdzorg. De dag dat ik hem daar moet afzetten, zal ik veel verdriet hebben. Ik zou liever hebben dat hij thuisblijft (weent) … Maar ik voel dat hij hier even moet weggehaald worden.’
‘Ik wil dat mijn kinderen met hun beperking later gelukkig worden. Dan moet ik nu ingrijpen. Ook om mijn jongste zoon te beschermen. Hij bevriest als zijn broer mij aanvalt. Ik heb geen schrik voor mijn oudste zoon. Waar ik wel bang voor ben is wat er met de jongste zal gebeuren als zijn broer mij niet op tijd loslaat. Dan belandt de jongste bij zijn gewelddadige vader terwijl de oudste in de gevangenis zit waar hij niet thuishoort.'
Moedige Moeders
‘In het begeleidingsprogramma Moedige Moeders, waarvoor FJC mij uitnodigde, ontmoette ik moeders die ook met agressie van hun kind geconfronteerd worden. Ik hoorde er andere verhalen. Dat was intens. In de meeste gevallen ging het om meerderjarige kinderen. Die moeders zaten dikwijls vast, konden nog weinig doen. Toch wil niemand zijn kind op straat zetten. Door dat contact ben ik nog meer overtuigd dat ik de juiste beslissing heb genomen om jeugdzorg in te schakelen. Ik kan het tij nog keren.’
‘Ik ben altijd goed omringd geweest door familie en vrienden. Ik heb het gewelddadige gedrag van mijn jongen niet verdoezeld. Mijn mama is een grote steun. Ik ben haar kind. Ze wil ook mij gelukkig zien. Soms kreeg ik in mijn omgeving wel eens de reactie dat zou bij mij geen waar zijn. Dat voelde als neerkijken op mij. Eerst zweeg ik, klapte ik dicht. Door naar de zelfhulpgroep te gaan, voel ik mij sterker en antwoord ik. Het kan in elk gezin voorkomen.’
Hilde is een schuilnaam
In mei start een nieuwe sessie van Moedige Moeders.
Meer info via fjc@mechelen.be