In het spoor van een maatschappelijk werker
Gülsen Oktay (41) uit Houthalen is een van de 360 maatschappelijk werkers bij CM. Zij ondersteunt kwetsbare mensen. We volgen haar een dag. Vandaag op de planning: financiële ondersteuning voor een familielid met een beperking, advies over opname in een woonzorgcentrum, afscheid van zieke cliënt en debatteren over hiaten in de wetgeving.
8.30 uur
Een goede voorbereiding is meer tijd om te luisteren
Gülsen begint haar werkdag in het CM-kantoor in Oudsbergen. In de voormiddag staan er 2 gesprekken gepland met leden. Gülsen overloopt nog eens de vragen.
‘Als mensen de dienst Maatschappelijk Werk via de zorglijn contacteren voor informatie of advies rond zorg en verdere ondersteuning blijkt nodig, dan maak ik een afspraak. Dat laat me toe om het contact goed voor te bereiden en dan kan ik onze tijd samen zo nuttig mogelijk besteden’, legt Gülsen uit.
‘Dikwijls schuilen er achter de vragen nog andere noden. Niet zelden willen mensen ventileren, hun ervaringen vertellen. Dan zijn wij er ook om te luisteren.’
9.00 uur
Aan ritme van dochter aangepast
Een mama heeft voor haar jongvolwassen dochter met een mentale beperking zelf een herziening van de integratietegemoetkoming aangevraagd bij de Federale overheidsdienst Sociale Zekerheid. Daarmee kan ze de hulp betalen die haar dochter in het dagelijkse leven nodig heeft.
Er kwam al maanden geen antwoord, waardoor de vrouw twijfelt of ze de aanvraag wel correct deed. Gülsen kan het online nakijken. ‘Je hebt de nodige info goed doorgegeven. De aanvraag is in behandeling’, stelt ze de moeder gerust. ‘Onder meer door corona is de wachttijd nu langer.’
Of haar dochter ook in aanmerking kan komen voor een persoonsvolgend budget, is een tweede vraag. De vrouw heeft daar iets over opgevangen, maar kent de details niet. Bovendien hebben anderen haar aangeraden om dat aan te vragen. Gülsen keek het vooraf na.
Naast advies over financiële ondersteuning voor jullie dochter met een beperking kan ik ook hulp in de thuiszorg organiseren
‘Met het persoonsvolgend budget kun je bijkomende zorg en ondersteuning organiseren’, steekt ze van wal. ‘Om na te gaan of je dochter dat kan krijgen, moeten we onderzoeken of er nood is aan intensieve hulp. Dat is bij jullie niet het geval, dus kun je geen beroep doen op het persoonsvolgend budget.’
Het is de eerste keer dat de mama bij maatschappelijk werk komt aankloppen. Al 20 jaar neemt het gezin de zorg voor de dochter met een beperking grotendeels zelf op. Terwijl de vrouw vertelt hoe ze hun leven hebben aangepast aan het ritme van hun kind, borrelen de emoties op. Gülsen toont veel begrip.
10.30 uur
Emotionele opname
Al jaren zijn 2 zussen mantelzorgers voor hun ouders. Gülsen helpt al langer de thuiszorg mee organiseren. Het begon eerst met poetshulp en verpleegkundige zorg, maar geleidelijk aan werd ook vaak gezinszorg nodig.
Nu na moeder ook vader zorgbehoevend wordt, kan alleen thuis blijven wonen niet meer en verhuist het koppel naar een woonzorgcentrum. Dat is duur. Een van de zussen komt informeren op welke financiële ondersteuning haar ouders een beroep kunnen doen.
Als jullie zelf als mantelzorger ondersteuning nodig hebben, kunnen jullie ook altijd bij mij terecht
Gülsen zocht het van tevoren uit. ‘Mama heeft al een zorgbudget voor zwaar zorgbehoevende personen, papa nog niet’, licht ze toe. Voor hem doet ze meteen de aanvraag. Ze overloopt ook andere tegemoetkomingen en zorgt ervoor dat de ouders krijgen waar ze recht op hebben.
Gülsen ziet dat de opname in een woonzorgcentrum voor de dochters een moeilijk en emotioneel moment is. Ze beklemtoont hun enorme inzet en vertelt hen dat ze nog altijd mantelzorger blijven. ‘Als jullie zelf als mantelzorger ondersteuning nodig hebben, kunnen jullie ook altijd bij mij terecht.’
12.00 uur
Telefoon blijkt links liggen
Gülsen registreert de 2 gesprekken. Zo kan ze de situaties van deze personen goed blijven opvolgen. Ze bekijkt of er nieuwe vragen via de zorglijn zijn binnengekomen en plant al volgende afspraken in. Ze beluistert berichten op haar voicemail. Want tijdens gesprekken met leden laat ze haar telefoon links liggen.
13.00 uur
Van ziekenhuisbed tot iPad
In de namiddag gaat Gülsen op huisbezoek bij de familie van een man die onlangs is overleden. Hij was verlamd. Gedurende 15 jaar heeft ze hem begeleid.
Ze deed de aanvraag voor verschillende tegemoetkomingen en hulpmiddelen. Het huis was helemaal aangepast. Het begon met een ziekenhuisbed, nadien kwam een traplift. Hij beschikte zelfs over een iPad die hij kon bedienen met zijn kin en zijn ogen. Zo kon hij Gülsen zelf bellen.
Anderhalf jaar geleden kreeg de man kanker. Hij koos ervoor om niet meer behandeld te worden. ‘Na 15 jaar bouw je een band op, dat contact breek je niet zomaar af’, zegt Gülsen onderweg. Daarom gaat ze nog een keer langs bij zijn familie. Samen blikken ze terug op die intense jaren van zorg.
Op vraag van de familie bekijkt ze nog de brieven die ze sinds het overlijden hebben gekregen. ‘Alle wijzigingen gebeuren nu automatisch, jullie hoeven verder niets te doen’, besluit Gülsen.
Ze laat niet na om te herhalen hoe goed de familie voor de man gezorgd heeft. ‘Jij hebt ook veel voor ons gedaan’, antwoorden ze gemeend. Dat doet Gülsen zichtbaar deugd.
15.00 uur
Wet onder de loep
Gülsen sluit de dag af met een vergadering met collega’s. Daarin bespreken ze de tekorten in of negatieve gevolgen van de huidige wetgeving.
‘Ik wilde voor een zieke man een aanvraag doen om vrijgesteld te worden de gordel in de auto te dragen’, begint een collega. ‘Maar nu stel ik vast dat hij daarvoor 20 euro moet betalen. Betalen om een recht aan te vragen, is dat gerechtvaardigd?’
Nog andere problemen worden op tafel gelegd. Telkens worden de voor- en nadelen grondig afgewogen. Hoeveel mensen lijden er verlies door? Hoe zwaar weegt dat door? Is er een maatschappelijk draagvlak voor verandering?
Als er consensus is om een voorstel tot wijziging in te dienen, licht de dienst Maatschappelijk Werk de bevoegde administraties in. ‘Altijd spannend afwachten of de overheid oren heeft naar onze bemerkingen’, aldus een collega.
Na dit overleg rondt Gülsen haar werkdag met een goed gevoel af. Morgen wachten er nieuwe uitdagingen.