Doelgerichte zorg: Jij bent de expert over jouw leven

Actief luisteren

‘Eerst achteroverleunen en het verhaal laten komen. Dat is het beste wat ik als zorgverlener kan doen’, zegt Pauline. ‘Botst dat met de bomvolle wachtzalen? Nee, ik win net tijd. Door actief te luisteren weet ik wat er echt aan de hand is. Want wat zit er werkelijk achter een vage klacht als hoofdpijn?’

Dirk maakte het al mee dat er soms maar met een half oor geluisterd wordt. ‘Dan zegt een zorgverlener snel, bijna op automatische piloot: we gaan dit en dat doen. En dan zeg ik: wacht even, weet je wel of ik het op die manier wil?’

‘We hebben zoveel kennis, informatie en therapieën dat we de mens zelf uit het oog dreigen te verliezen’, vult Pauline aan.

Aandacht voor jou en je omgeving

Dirk fietste elke dag naar het werk. ’s Avonds was hij daarvan compleet uitgeput. Neem dan de auto, zei een arts. ‘Een goedbedoeld advies, maar geen goed advies voor mij’, legt Dirk uit. ‘Het fietsen is een belangrijke, nieuwe manier van leven voor mij. Het is goed voor mijn longen, waardoor ik minder medicatie moet nemen. Ik blijf fietsen voor mijn gezondheid, het milieu en om de file te vermijden.’

Hoe weet je wat iemand belangrijk vindt? Pauline stelt 1 vraag voorop: wat is voor jou een goeie dag? ‘Voor de een is dat kunnen sporten, voor de ander languit lezen. Uit die vraag haal ik de kern van wat belangrijk is voor iemand. Kniepijn heeft bijvoorbeeld een andere betekenis voor een verstokte wielertoerist dan voor iemand die niet graag sport.’

Begrijpbaar maken

‘Ik bereid me voor op een consultatie’, zegt Dirk. ‘In een schriftje noteer ik mijn vragen. Als ik de arts niet begrijp, vraag ik om het opnieuw uit te leggen.’

‘Ik ben nooit zeker dat een patiënt alles begrijpt’, vertelt Pauline. ‘Daar blijf ik naar vragen als ik hen terugzie. Ik leer zelf veel van mijn patiënten. De manier waarop een mondige persoon vragen stelt, helpt mij om te praten met mensen die zich moeilijker uiten.’

Elk zijn verantwoordelijkheid

‘Bij doelgerichte zorg sta ik naast mijn patiënten’, zegt Pauline. ‘Ik begeleid hen als een coach. Samen maken we keuzes die de levenskwaliteit verbeteren. Al is het aan de patiënten om te bepalen wat kwaliteit van leven voor hen betekent.’

‘Jarenlang vroegen zorgverleners mij om te stoppen met roken’, vertelt Dirk. ‘Gemakkelijker gezegd dan gedaan. Uiteindelijk is het me gelukt. Maar wat telt: ze hebben mij nooit laten vallen toen ik nog rookte.’

‘Doelgerichte zorg legt geen schuld bij de patiënt. Er is geen vermanend vingertje’, besluit Pauline. ‘Het gaat niet om de ideale behandeling volgens de arts, maar om de beste behandeling voor de patiënt.’